Marleen Kruyswijk
Ik had laatst een onderneemster aan de telefoon die gefrustreerd tegen me zei: ‘Ik ben veel te optimistisch’. Zodra een klant met een idee of probleem kwam zei ze meteen: ‘Oh, dat doe ik wel even’. En als ze er dan mee aan de slag ging, bleek er veel meer tijd nodig te zijn dan ze in haar optimisme had verwacht. Herkenbaar?
Ik hoor dit probleem vaker van managers en ondernemers die houden van nieuwe dingen. Als je snel enthousiast bent over iets, wil je ook snel gáán. En dan denk je niet zo hard na over de consequenties. Maar voordat je het weet zit je agenda weer bomvol én zit je toch weer ’s avonds tot 00.30 uur die klus af te maken.
En wat gaat er dan om in je hoofd, als je daar ’s avonds laat zit? Ik denk dat de kans dan groot is dat je jezelf aan het ‘bashen’ bent: ‘Hoe kon ik zo stom zijn? Ik had toch kunnen weten dat het meer tijd zou kosten! Wanneer leer ik nou eens realistisch zijn? Ik ben ook veel te optimistisch!’. Je neemt je plechtig voor om er de volgende keer wel drie keer over na te denken voordat je weer iets toezegt.
Maar wat doe je als er na een tijdje een ongelofelijk leuke nieuwe uitdaging langs komt? Gewoon weer precies hetzelfde natuurlijk! Want wat kan er nou echt fout gaan? Je red je er wel weer uit. En het zit déze keer vast mee.
Lekker freewheelen
Kijk eerst eens naar je eigen persoonlijkheid. Veel ondernemers en managers zijn mensen die van nieuwe dingen houden. En dat soort mensen vinden het vaak lekker om een beetje te freewheelen. Domweg dingen uitproberen, een beetje spelen, kijken hoe het loopt. Zonder druk op de ketel leuke dingen doen. Hoe klinkt jou dat in de oren?
En als je dan nu van een afstandje kijkt naar alles wat je hebt toegezegd… Zou het dan niet een stuk relaxter voelen als je agenda níet helemaal vol zat? Als je niet gedwongen zou zijn om veel te werken omdat je teveel hebt toegezegd? Stel, je zou ruimte hebben om per moment te kunnen besluiten wat je wilt doen? Hoe zou dat voelen?
Ten tweede zou je kunnen kijken of je eigenlijk stiekem wel houdt van ‘troubleshooten’. In dat geval is een probleem voor jou eigenlijk geen probleem, maar een leuke uitdaging die je snel kunt fixen! Je weet al snel wat er moet gebeuren, hoeft niet moeilijk na te denken over prioriteiten en als je vervolgens iets hebt gefikst, geeft dat een hoop voldoening. En laten we even duidelijk zijn: dat is je kracht! Doordat je optimistisch bent, zet je je schouders eronder en krijg je dingen gedaan. En daar hebben heel veel mensen profijt van.
Maar als je niet weet hoe je kunt voorkomen dat die kracht doorslaat naar een valkuil, breng je jezelf in de problemen. En veel mensen denken daar te simpel over na. Je denkt bijvoorbeeld ‘ik moet mezelf gewoon dwingen om er goed over na te denken, een plan te maken, acties uit te zetten en de kosten te berekenen’. Maar voel je ‘m al? Dán is het niet meer leuk… Dan ga je het niet meer doen. Dat werkt dus niet.
Ten derde kun je een ‘hack’ verzinnen die precies bij jou en je persoonlijkheid past. Zoek bijvoorbeeld naar manieren van voorbereiden die wél bij jou passen. Gary Klein beschreef in Harvard Business Review zo’n manier: een ‘pre-mortum’. Als je een pre-mortum maakt, stel je jezelf voor dat je een jaar verder bent en dat het project waar je mee wilt beginnen, totaal is mislukt. Een soort evaluatie, nog voordat je bent begonnen dus. Wat is er mis gegaan? Wat had je beter anders kunnen doen? En betrek vooral je teamleden in het nadenken en brainstormen!
Op die manier wordt dat plan niet een saai karwei, maar een uitdaging. Je gaat je een voorstelling maken van hoe het project is gelopen en je gaat de problemen opsporen. En vervolgens ga je ‘troubleshooten’. En dat is wél weer leuk.
Vind jij jezelf te optimistisch? Neem dan eens twintig minuten de tijd om een pre-mortum te maken voor een idee wat nu vers op je bord ligt. Succes!
Een paar jaar geleden stond mijn auto opeens onder de Vogel Rok in de Efteling.
